Yyyy, od czego tu, yyy, zacząć? [Y] to głoska, która jest oooooostatnią z teamu samogłosek ustnych. Realizujemy ją więc wypuszczając przez jamę ustną powietrze z dźwiękiem lekko! rozciągając i rozchylając wargi. I pewnie tyle informacji większości z nas by wystarczyło. ALE! [Y] lubi wycofywać dźwięk, lubi wrzucać go w organizm jak tytułowy kamyk do studni. Kiedy wypowiadamy głoskę [Y], często dźwięk jest ciemny, schowany w nas. Często robimy współruch ciała (szczególnie cofnięcie głowy), który pokazuje jak bardzo ta głoska nie lubi pokazywać się światu. A jeszcze częściej, zapełnia ciszę w trakcie wypowiedzi („yyy, i tak to właśnie, yyyy, było, że yyy…”), która jest nam tak bardzo potrzebna do lepszego odbioru treści. O samogłosce [Y] można więc powiedzieć, że jest: ustna, bo przy jej realizacji powietrze przepływa przez jamę ustną, dźwięczna, bo do jej powstania należy użyć pracy fałdów głosowych, wysoka, z uwagi na właśnie takie położenie języka, przednia, bo język pracuje z przodu jamy ustnej, spłaszczona, bo wargi układają się nieco płasko, wąska, bo między zębami zostawiamy tylko niewielką przestrzeń. Aby zadbać o najWYRAŹNIEJszą artykulację naszej bohaterki, jak również o poprawną jej emisję, należy pamiętać: dźwięk musi wyjść z ciała, a nie się w niego zapadać, myśl dźwiękiem „do przodu”, a nie do środka, lekko rozchyl wargi i zęby, aby dźwięk mógł wybrzmieć poza ciałem i nie musiał się przeciskać, nie „dzióbkuj” tej głoski, wargi mają być nieco! rozciągnięte. W związku z tym, że wyrazów rozpoczynających się głoską [Y] jest niewiele (YETI się nie liczy, bo przy wymowie tego wyrazu na początku wybrzmiewa głoska [j], czyli [jeti] 😉), to polecam poćwiczyć [Y] w izolacji lub w wyrazach, które tę samogłoskę mają w środku lub na końcu. 1. LisY bYłY wYjątkowo chYtre. 2. GdYbY łYsY bYł włochaty- nie bYłbY łYsY. 3. TrzY rYbY z TamizY, spotkałY trzY mYszY. 4. BrYkałY tYgrYsY i bYłY popisY. 5. PYłY dYmiłY dla zmYłY. 6. WpłYwY za płYtY. 7. BYtY kosmitY grYzłY orbitY. Pamiętaj, aby intensywnie pracować narządami artykulacyjnymi w trakcie ćwiczeń (należą do nich m. in.: wargi, zęby, język, podniebienie miękkie, policzki). Agnieszka Rudnicka