Mamy je wszyscy… W teorii mamy też pewną swobodę w ich zapisywaniu… Ale w praktyce – potwierdzonej uchwałą Rady Języka Polskiego – mamy zasady, których musimy przestrzegać, by utworzone przez nas INICJAŁY były poprawne. W słownikach ortograficznych, a także we wspomnianej już uchwale, możemy przeczytać, że INICJAŁY to początkowe litery imienia i nazwiska, zakończone kropką. Proste, prawda? Ale, co w sytuacji, gdy mamy do czynienia z dwuznakami i trójznakami? Tu zaczynają się schody, na szczęście niezbyt wysokie. Wystarczy zapamiętać, że jedynym dwuznakiem, który zachowuje swoją dwuliterową formę jest „Ch”; i to bez względu na to, jaka głoska mu odpowiada (polskie [h], angielskie [č], francuskie [š], włoskie [k] czy holenderskie [s]). Napiszemy więc o: Janie Chryzostomie Pasku => J.Ch. Pasku => J.Ch.P. Apolonii Chałupiec => Apolonii Ch. => A.Ch. Charlesie Dickensie => Ch. Dickensie => Ch.D. Charlesie Chaplinie => Ch. Chaplinie => Ch.Ch. Wszystkie pozostałe dwuznaki – czyli „Rz”, „Sz”, „Cz”, „Dz”, „Dż” i „Dź” – oraz trójznak „Dzi” w inicjałach będą reprezentowane wyłącznie przez pierwszą literę. Napiszemy więc o: Wincentym Rzymowskim => Wincentym R. => W.R. Karolu Szymanowskim => Karolu S. => K.S. Krystynie Czubównie => Krystynie C. => K.C. Elizie Dzwonkiewicz => Elizie D. => E.D. Blance Dżugaj => Blance D. => B.D. Marianie Dźbiku => Marianie D. => M.D. Marianie Dziędzielu => Marianie D. => M.D. Warto również zapamiętać, że w inicjałach imion i nazwisk wieloczłonowych pomija się łącznik. Poprawnie napiszemy więc o: Tadeuszu Dołędze-Mostowiczu => Tadeuszu D.M. => T.D.M. Zofii Kossak-Szczuckiej => Zofii K.S. => Z.K.S. Katarzynie Łęckiej-Rzepnikowskiej => Katarzynie Ł.R. => K.Ł.R. Na koniec słów kilka o spacji. Stawiamy ją tylko wtedy, kiedy mamy do czynienia z inicjałem imienia i pełnym nazwiskiem (J. Kowalski) lub odwrotnie – gdy piszemy pełne imię i inicjał nazwiska (Jan K.). W pozostałych przypadkach spacja jest niepotrzebna (J.K.). Warto też zwrócić uwagę na wspomnianą na początku tego artykułu „swobodę”. Jak możemy przeczytać w Edycji tekstów Adama Wolańskiego - „(…) należy uszanować indywidualny zwyczaj zapisu inicjału przez właściciela danego imienia (imion)…”. A skoro tak, to podpisy typu: St. Dubisz (= Stanisław Dubisz), Cz. Miłosz (= Czesław Miłosz) czy Wł. Strzemiński (= Władysław Strzemiński) nie powinny dziwić, ani budzić w nas wątpliwości. Tym bardziej, że mogą okazać się pomocne w dobrym odkodowywaniu podobnych inicjałów w bibliografiach lub innych spisach (nie tylko powszechnych). Tylko tyle i aż tyle. 😉 Opracowała: Katarzyna Łęcka-Rzepnikowska (która – korzystając ze „swobody” opisanej w Edycji tekstów Adama Wolańskiego – często podpisuje się bez kropek = KŁR) 😉